Kapitalista

Kapitalista ekonomian ohikoa den terminoa da, zeinaren lana eztabaida politiko eta sozialera hedatu zen. Aberastasuna ekoizteko bitartekoen jabe edo kontrolatzen duen agente ekonomikoa izendatzen du.

Kapitalista, beraz, inbertitzailea da (adibidez, arrisku kapitalista arrisku-kapitalean inbertitzen duena da).

Jatorrizko zentzu honetan kapitalista izateak ez du zertan esan nahi kapitalismoa deritzon sistema ekonomiko eta sozialaren aldekoa izatea; geroago kapitalista, berriz, merkatu askearen ideologiaren defendatzailea izendatzen duen epiteto gisa erabili da. Erabilera hori langile mugimenduak asmo peioratibo batekin egin zuen lehenik eta gero —bereziki 1989an Berlingo harresia erori zenetik eta 1991n Sobietar Batasuna desagertu zenetik— harro hartu zuten bere aldekoek, adibidez, misioan. Forbes aldizkariaren adierazpena.

Bestalde, zaila da enpresariaren figura zehaztea, ez baita zertan kapitalaren jabeekin bat etorri behar —baina enpresa baten jabeari maileguan eman izana edo bazkide kapitalistak enpresa bat eratu, kasu honetan akziodunek, beren akzioen araberako etekinetan parte hartzen dute, eta enpresa exekutiboek zuzentzen dute—, eta horrek aldea dakar haietako bakoitzak jasotzen duen ordainsarietan (kapitalaren interesak, etekina enpresaburu indibidualarentzat, akziodunentzako dibidenduak, sozietateetako zuzendarien funtzio exekutiboa ordaintzeko modu oso desberdinak, etab.), baita horren justifikazioa ere ( arriskua, aldi baterako monopolioa edo abantaila lehiakorraz gozatzea –eskasiaren boterea–, enpresa-sormena sustatu beharra, etab. ). ^[1]

1. ↑ Tim Harford El economista camuflado (2006); La lógica oculta de la vida (2008).